Bonaire leerde me op eigen benen staan

Rianne Zandstra op 30 december 2011
Rianne Zandstra zette zich begin jaren negentig in op gebied van sport, dans en zwemmen op het zonnige Bonaire. Als ze na vier jaar besluit terug te keren naar Nederland krijgt ze de keus tussen een opleiding choreografie aan de Rotterdamse dansacademie of een baan in de Amsterdamse reclamewereld. In de zomervakantie verbleef ze een paar weken op Bonaire om haar dochters kennis te laten maken met het eiland dat hun moeder niet kan vergeten. Op Klein Bonaire vertelt Rianne over de keuzes die ze heeft gemaakt in haar leven, waaronder de adoptie van Yin en Lian-Hao.

Tekst Christel Cosijn en Richelle van den Dungen Gronovius – Foto’s Rianne Zandstra

Ruim op tijd draait Rianne Zandstra (1975, Doetinchem) de gehuurde pick-up de parking op tegen over de aanlegsteiger van watertaxi Kantika di Amor. Yin (8) zit heel stoer in de achterbak. Voorin, bij oma op schoot, zit Lian-Hao (5). Zodra Lian-Hao naast me staat, schuift ze snel haar handje in de mijne. Ik krijg een onweerstaanbare blik en de vriendschap is gesloten. Wanneer ook de rest van de familie op de boulevard staat, beseft Rianne plotseling dat de koelbox nog op de porch staat. Als een speer rijdt ze terug, terwijl wij al vast aan boord gaan.

Rianne groeit op in Meppel en is tot haar toelating op het CIOS in Heerenveen actief in allerlei jeugdbesturen van verenigingen. Om deels haar studie te bekostigen geeft ze naast haar opleiding nog 20 uur per week les in dans & aerobic. In 1995, terwijl de inkt van haar CIOS-diploma nog nat is, reageert ze op een vacature op Bonaire. Een maand later kan Algreet Spiegelaar, sportschoolhoudster van Bodyworks, hierdoor met zwangerschapsverlof. Rianne verzorgt ook zwemlessen voor jong en oud en een paar uur per week doet ze vrijwilligerswerk voor en met gehandicapten. Ook werkt ze voor de Spa van Harbourvillage en runt ze de Deco-stop-Bar bij Captain Don’s Habitat.

21 oktober 2013:  Rianne en Yin: de eerste 5 minuten samen met Lian-Hao
21 oktober 2013 – Rianne en Yin: de eerste 5 minuten samen met Lian-Hao

Zodra we op de boot zitten tikt Lian-Hao met haar vingertje onophoudelijk tegen haar wang en roept: ‘Mama, mama, mama?’ Het is een van de weinige woordjes, maar absoluut het belangrijkste woordje dat ze al kan uitspreken. Begrijpen doet ze bijna alles. Lian-Hao is slim, klein van stuk en heeft een huidaandoening die voornamelijk zichtbaar is in haar gezicht. Ze doet een inhaalrace op de ontwikkelingsachterstand, veroorzaakt door een slechte start na haar geboorte. Haar enorme leergierigheid compenseert haar achterstand ruimschoots. Binnen vijf minuten leert ze anderen ook communiceren in gebarentaal. Ze vindt het maar niets dat haar moeder plotseling uit haar gezichtsveld is verdwenen. Haar oma past regelmatig op haar en haar zus Yin, evenals tante Liset, Rianne’s zus. Rianne ziet er nauwlettend op toe dat haar dochters een beperkt aantal vaste gezichten om zich heen hebben, dit is nodig voor een goede hechting.

Yin is flink en duidelijk de oudste. Ze pakt bedaard de zonnebrand uit de strandtas en smeert zichzelf zonder haast van top tot teen in. ‘Mijn rug doe ik later,’ besluit ze. Ze zoekt een plaatsje bij mij in de buurt en bestudeert uitgebreid de vissen die rondzwemmen in het heldere water naast de Kantika di Amor. Yin adviseert me hoe ik het beste kan gaan zitten om ook te goed kunnen kijken. Maar haar strategische kijkplaats heeft nog een doel: alle witte pick-ups signaleert ze al van verre. Na de eenentwintigste begint Yin te stralen en zwaait. Met een diepe zucht draait ze zich naar mij: ‘Dat is mijn mama, want ze zwaaide naar mij!’

Lian-Hao
Lian-Hao in de trein

Lian-Hao kruipt blij op schoot bij Rianne die naast Yin is neergeploft en luistert mee naar haar verhalen over visjes, witte pick-ups en een rug die nog niet is ingesmeerd. De zonnebrandcrème komt weer tevoorschijn maar levert dit maal een panische reactie op bij Lian-Hao. Rianne draait de rollen snel om en vraagt of Lian-Hao haar wil insmeren. Maar daar trapt ze niet in. Snel veegt Rianne toch een lik crème op haar aangedane wang. Bij Klein Bonaire stappen we van boord en hebben geluk dat een van de twee hutten nog vrij is.
Zodra Rianne een roze shirtje uit de tas tevoorschijn tovert, verandert de tegenstribbelende Lian-Hao op slag in een gewillig blij meisje. Yin geeft haar moeder discreet de tip het shirt pas na het insmeren aan haar zusje te geven. Rianne vertelt ondertussen hoe het haar is vergaan sinds ze Bonaire verliet.

‘In 1998 dacht ik, misschien moet ik toch weer naar Nederland en een ‘echte’ baan gaan zoeken, ondanks dat ik het ontzettend naar mijn zin had hier. Mensen waren bang dat ik mijn danscarrière zou verspillen. Maar toen ik in mei 1999 in Nederland auditie deed voor de choreografie opleiding aan de Rotterdamse dansacademie, solliciteerde ik die week ook bij een Amsterdams reclamebureau, op verzoek van creatief directeur van bureau Joop de Boers. Ik had hem ontmoet bij de Deco Stop Bar toen hij op het eiland was voor een bruiloft.
Weer terug op Bonaire werden er twee enveloppen per Fedex-koerier bezorgd. Ik moest kiezen tussen de dansacademie en het reclamebureau. Maar ik merkte dat mijn blijdschap niet uitzinnig was betreffende de dansacademie. Something was missing. Achteraf denk ik dat het een bewijsvoering was, dat ik mijn eigen keuzes kon maken. En nee, ik heb niets weggegooid. Ik heb andere keuzes gemaakt, waar ik volledig achter sta. Bonaire heeft mij heel veel gebracht zoals rust, leren vertrouwen op mezelf, een nieuw leventje opbouwen vanuit het niets en mezelf tegenkomen. Dus in september 1999, een week nadat ik weer in Nederland woonde, startte ik onderaan de ladder bij HLPB en werkte me omhoog tot Account Director. Ondanks dat mijn keus niet was gevallen op de dansopleiding heb ik veel op mijn tenen gelopen. Ik moest enorm wennen aan hele dagen binnenzitten. En aan de weekenden. In het begin was ik ontzettend onbevangen. Dit bleek achteraf mijn kracht. Geen last van carrièreverwachtingen of haast, geen last van kantoorpolitiek daar was ik te groen voor en ging langs me heen. Geen last van beeldvorming van merken want ik was ruim 4 jaar weg geweest uit Nederland. Ik had zelfs nog nooit een dag op de computer gewerkt, laat staan een e-mail verstuurd. Maar Martin Hettinga (oprichter en cliënt service director) begeleidde me heel erg goed.’

Surfgirl Yin
Surfgirl Yin in het winnende team

Ze staart even naar Yin die met een experiment bezig is. Een intelligent kind met alles aan boord om uitvinder te worden. Een lege fles is de dobber. Daaraan maakt ze een lange luchtwortel vast die ze vol hangt met stukjes brood. Zo heeft ze mooi haar handen vrij als ze gaat snorkelen. Natuurlijk moet mama mee om het gevaarte te testen. Als ze terugkomen worden er broodjes gemaakt en vertelt Rianne over haar overstap naar reclamebureau Woedend! (W!)

‘In 2001 heb ik samengewerkt aan een klus met de oprichters van W!; Bas van Berkenstijn en Marnix Pauwels. Na een tijdje gingen zij legaal onderhuren bij HLPB dat in zwaar weer zat na het overlijden van Martin Hettinga. Ik kreeg veel aanbiedingen van andere reclamebureaus, maar de gedachte om het truckje jaren te moeten herhalen weerhield me. Geld is niet mijn motivator. Dit bleek ook toen W! opzoek was naar een projectmanager, account type. Omdat ze mijn salaris nog niet konden matchen, ging ik anti-kraak wonen om de woonlasten te drukken. Sinds april 2002 ben ik in de W! family en inmiddels, zoals beloofd, volwaardig partner. Ik mag al 16 jaar dagelijks werken met professionals met enorme ervaring onder de belt, mensen met visie, maar ook met jong talent met een vernieuwende kijk op de te voeren campagnes.’

Inmiddels is W! uitgegroeid tot een volwassen bedrijf met een hele verzameling awards op haar naam.

‘Ik heb ook gereisd voor mijn werk; Nieuw Zeeland, diverse malen Japan, Argentinië en ook veel in Europa. Binnen W! vertegenwoordig ik de klant en bij de klant vertegenwoordig ik W!. Een beetje een schizofrene functie dus. Daarom afwisselend en leuk.’

Yin en Lian-Hao op Bonaire
Yin en Lian-Hao op Sorobon

We gaan een eindje lopen met Lian-Hao. Ze loopt swingend voor ons uit en begroet iedereen die ze tegenkomt met een handzwaai en een ontwapenend ‘hallo’. Mensen lachen gelijk terug, verrast door haar hartelijke begroeting. Ze onderzoekt alles. In de hut is ze uren zoet met het onderzoeken van het mechanisme van een klapstoeltje. Rianne en haar dochters hebben een bijzonder innige band met elkaar. Hoe kwam ze ertoe om te adopteren?

‘Ik zei altijd; als ik moeder wil worden, ga ik een kind adopteren. Ik heb nog nooit jaloers naar een zwangere vrouw gekeken. Vind het wel mooi hoor. Maar het is niets voor mij. En er zijn zoveel kindjes op de wereld die geen thuis meer hebben. De hele wereld ging niet, maar deze twee meiden verrijken mijn leven enorm. Je mag in adoptie maar voor één land op de wachtlijst staan. Er vallen veel landen automatisch af, dit in verband met geloof, leeftijd, zoveel jaar gehuwd zijn en andere zaken die een mogelijke vereiste zijn. Ik stond op de pre-wachtlijst voor Lesotho, maar de vergunninghouder wist dat ik geen landenvoorkeur had en ook openstond voor een ouder kindje. China was destijds geen optie omdat ik ongehuwd was. Maar Yin bleef over omdat ze al bijna 5 was. Dus nadat het tijdelijk jaren onmogelijk was geweest om als alleenstaande vrouw te adopteren vanuit China, had ik toen toch ineens een Chinees meisje. In juni 2009 werd deze adoptieprocedure opgestart en op 12 december 2011 was mijn zus Liset getuige van de eerste vereniging van Yin en mij. Op 1 januari 2013 de tweede procedure opgestart en op 21 oktober 2013 hield ik, opnieuw in bijzijn van mijn zus en van Yin, voor het eerst mijn jongste dochter Lian-Hao in mijn armen. Een verrassing omdat de procedure meestal veel langer duurt. En voor Yin heel spannend om terug te gaan naar haar geboorteland om grote zus te worden. Yin en ik konden dit keer al Nederlands praten met elkaar. Behalve onze eigen verjaardagen vieren we ook altijd de dag van ons eerste samenzijn.’

Rianne Zandstra met haar twee geadopteerde dochters
Rianne Zandstra en haar dochters Yin en Lian-Hao nemen afscheid van Bonaire

Als de Kantika di Amor ons aan het eind van de middag weer terugvaart, sluiten we de dag af met een ijsje bij Gio’s. Twee weken later kom ik mijn belofte na hen uit te zwaaien. Yin leest in een boek en Lian-Hao staat te springen van ongeduld tot ze in het vliegtuig mag. Ze is gul met haar kusjes voordat ze door de douane gaat. Van Yin, die niet van knuffelen houdt met onbekenden, krijg ik een omhelzing waarvan de tranen in mijn ogen springen. Rianne is een inspirerend voorbeeld van hoe je door de weg van je hart te volgen, een gelukkig en zinvol leven kunt leiden. ‘Dit keer wacht ik niet zo lang voordat ik weer terugkom,’ belooft ze plechtig voordat ze haar dochters door de douane volgt.

Voor meer informatie over Woedend! surf naar www.woedend.com

In: Antilliaans Dagblad, 31 augustus 2015.

Nikita en ‘Late Rembrandt’

Nikita en Late Rembrandt
Late Rembrandt‘ is een expositie met een honderdtal laatste werken van Rembrandt van Rijn (1606-1669), een van de grootste schilders van de Nieuwe Tijd. De werken zijn door topmusea en uit privéverzamelingen van over de hele wereld ingevlogen. Van 12 februari tot en met 17 mei 2015 zijn de werken tijdelijk te bezichtigen in de Philipsvleugel van het Rijksmuseum. De Bonairiaanse Nikita Grootemaat ging de uitdaging aan om ‘als pers’ verslag te doen. Zij studeert Toegepaste Psychologie in Leiden en woont in Haarlem. ‘Late Rembrandt’ door de ogen van een 19-jarige Bonairiaanse student. [Read more…]

Allesio Felix – van straatjongen tot Hollywood Awardwinner

Allesio Felix
Allesio Felix (Bonaire) groeit als jongste telg op in een gebroken gezin met een alleenstaande moeder en twee zussen. Op jonge leeftijd is hij al gefascineerd door film en muziek. Maar voordat hij het weet, is zijn leven veranderd in een mijnenveld. De ontploffing van een handgranaat vormt letterlijk ‘his last wake-up call’.
[Read more…]

Noustha’s onderwatersprookjes op Bonaire

Onderwaterfotografie Noushta Koeckhoven
Noustha Koeckhoven (1992) is bezig aan haar laatste jaar Fotoacademie Amsterdam en specialiseert zich in
onderwaterfotografie. Aan de hand van sprookjes van Remda Spoelstra maakt ze onderwaterbeelden voor een sprookjesboek. Ze koos Bonaire als locatie vanwege het prachtige heldere water en de magische sfeer van koralen en vissen.
[Read more…]